خواص گیاه گزنه و مضرات آن
گزنه از نوع گیاهان بوته ای شکل بوده که با قد پانزده الی شصت و پنج سانت است.
گزنه اکثرا در منطقه های مرطوب و در حاشیه رودها می توان آنرا مشاهده کرد.
ناحیه رویش گیاه گزنه در کشور ایران در زمین های کشاورزی حاشیه شهر تهران و شمیرانات و کرج
و جنگلهای شمال و در کوهپایه سهند در آذربایجان میباشد.
تاریخچه گیاه گزنه
در دوران ما قبل تاریخ هم وجود داشته که مردم آن موقع برای غذا از گیاه گزنه استفاده می کردند
و شاید از خواص مفید آن هم اطلاع داشتند ولی تنها مستندی که موجود می باشد این است
که از جالينوس حكيم كه در سال دویست میلادی می زیسته این گیاه را برای بیماری سرماخوردگي
و بيماري دستگاه تنفسي تجویز می کرده.
خواص گیاه گزنه و مضرات آن
ویژگی های گیاه گزنه
ساقه گیاه چهار گوش است و به صورت عمودی تا قد صد سانتی متر رشد می کند
اين گياه در مخروبه ها و زمین های دیمی و منطقه های مرطوب که حیوانات از آن جا تردد کنند
مثل علف هرز رشد میکند ریشه گیاه گزنه خزنده بوده بدین معنی که اگر در زمینی رشد کند کم کم تمام آن زمین را در بر خواهد گرفت
××× ویژگی های ساختاری ×××
ساقه گیاه را پرزها و تارهاي هرمی شکل گرفته كه در حالت لمس دست با ساقه ی گیاه باعث گزش دست می شود
كه باعث خاریدن و سوختن مي كند که به همین دلیل اسم این گیاه گزنه می باشد
دانه گیاه نرم کوچک و به رنگ تیره و مثل دانه گیاه کتان می باشد
تکیه ای که در گیاه بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد برگهاي تازه و ريشه و عصاره و تخم می باشد.
خواص گیاه گزنه
این گیاه مملو از سکرتین می باشد که این ماده مناسب ترین چیز برای تحریک کردن
غده های ترشحات اسید هاضمه در معده و غدد ترشحات روده و کبد و لوزالمعده و کیسه صفرا می باشد
و برای تنظیم قند و چربی خون بسیار گیاه مطلوبی است.
گیاه گزنه با افزودن گلبولهای قرمز موجب تنفس سلولی بهتر می شود و گردش خون بهتر انجام شود
همینطور ضد صفرا و نشاط آور و بهبود دهنده است و باعث بند آمدن خونریزی های داخلی میشود
گزنه در از بین رفتن دانههای روی پوست و التیام طحال و بیماریهای تنفسی بسیار موثر است.
××× دیگر خواص گیاه گزنه ×××
گذاشتن جوشانده ی آن روی اعضای متفاوت بدن موجب از بین رفتن تومور و واریس خواهد شد
و اگر حتی خشک شده آن را هم آسیاب کرده و روی زخم ها بریزید التهاب زخم را از بین می برد
و اگر این گیاه را مادران شیرده پخته و مثل اسفناج پخته بخورند شیر آنها مملو از مواد مغذی و مقوی می گردد.
همینطور قرقره کردن محلول آن دهان را ضد عفونی کرده و از لوسیون آن برای ترمیم و مراقبت از پوست استفاده می شود
گیاه گزنه برای پیشگیری و منع ریزش مو و جوش های پوستی مفید است و در بیماری های مثل وبا اگر مصرف شود خاصیت ضد اسهالی دارد.
مضرات مصرف بیش از حد گیاه گزنه
مصرف بیش از حد آن امکان دارد برای روده ها و کلیه ها ضرر داشته باشد پس مطلوب است
با کتیرا و صمغ عربی مورد استفاده قرار گیرد اگر بیشتر از ده گرم در بیست و چهار ساعت مصرف کنید
ادرارتان بند آمده و توصیه میشود کودکان و زنان حامله زیاد از آن مصرف نکنند.
بیشترین ضرر تحریک کردن معده است و احتمال بوجود آمدن آلرژی نیز وجود دارد
گیاه مملو از مقدار نامعلومی از تانن است استفاده گیاه همراه با غذاهایی که آهن دارند موجب میشود
آهن کم جذب بدن شود یا اصلا جذب نشود.
روش های استفاده از گیاه گزنه
گزنه را در روش های متنوعی میتوان مصرف نمود که روش صحیح استفاده آن را برای شما شرح می دهیم.
- دم کرده گیاه گزنه
یک لیتر آب را بجوشانید و حدود چهل گرم برگ خشک گیاه را درون آن بریزید
و حدود ششصد ثانیه بگذارید تا دم بکشد و بعد از هر وعده غذا یک لیوان میل کنید یا به عبارتی روزی سه لیوان میل کنید.
- جوشانده گیاه گزنه
اگر سی گرم گیاه را در یک لیتر آب جوش ریخته و به مدت ششصد ثانیه بجوشانید
و در حین میل وعده های غذا یک لیوان سرخالی از این جوشانده را میل کنید خون شما را تصفیه خواهد کرد.
- تنتور گیاه گزنه
یک تیکه از برگ گیاه را با الکل طبی پنجاه در صدی مخلوط و در بطری شیشه ایی
به مدت نصف ماه نگه داشته به طوری که هر روز این مخلوط را تکان داده تا ته نشین نشود
بعد از گذشت نصف ماه آن را با صافی کاملا صاف کنید و در شیشه در بسته نگهداری کنید و روزی سه بار ده تا پانزده قطره مصرف کنید.
خواص گیاه گزنه و مضرات آن
طریقه کشت گیاه گزنه
هم مانند بقیه محصولات کشاورزی شیوه خاصی برای کاشت دارد که به آنها اشاره می کنیم.
× کاشت گیاه گزنه
در فروردین ماه یا اول اردیبهشت ماه سوراخ های نسبتا کوچکی در زمین ایجاد کنید
و دانه های گیاه را درون آن قرار دهید یا تیکه های سوش دار را در حد فاصل چهل الی پنجاه سانتی
از هم درون خاک بگذارید به طوری که پایه های گیاه از هم حدود بیست سانت فاصله داشته باشند.
× انتخاب خاک مناسب برای کاشت
خاک مناسب برای کشت گیاه خاک مملو از نیتروژن و سبک است اگر در عمق زیاد خاک و قسمت های حاصلخیز زمین صورت گیرد.
× نور کافی برای رشد گیاه
به شدت گیاه گزنه به نور احتیاج دارد سعی کنید به گیاه نور کافی و مستقیم بتابد.
× آبیاری متناسب با گیاه
برعکس نور این گیاه جزو گیاهانی است که احتیاج به آب زیاد ندارد و وقتی خاک آن کاملا خشک گردید
موقع آبیاری گیاه گزنه است بطور کلی هفته ای یکبار الی دو بار مناسب است.
× آفات گیاه گزنه
اگر زمین منتخب به خوبی زهکشی نشده باشد موجب بوجود آمدن بیماری های قارچی خواهد شد از آفات این گیاه می شود به شته اشاره نمود.
× دمای مطلوب برای نگهداری گیاه
جزو گیاهان سرمایی بوده و سرمای بالا به شدت برایش مضر بوده و نباید دمای محیط گیاه گزنه کمتر از پانزده درجه سانتی گراد باشد چون گیاه را از بین خواهد برد.
× برداشت محصول گزنه
بعد از تکمیل رشد گیاه گزنه ساقه های بالایی به اصطلاحا هوایی آن را قطع کنید و برای تهیه کلروفیل و … به کارخانه بفرستید
سالی دو دفعه این کار را میشود انجام داد همانند اسفناج از برگ های جوان گزنه هم استفاده میشود
در بسیاری از مناطق شمالی کشور ایران برای غذای دام ها قبل از برداشت محصول گلی که ظاهر میشود
را چیده و با تخم مرغ آب پز مخلوط کرده و به خورد دام ها میدهند برای افزایش و باروری بیشتر دام و طیور این کار را انجام میدهند.
استفاده از گیاه گزنه در صنعت نساجی
درون ساقه های گیاه گزنه الیاف وجود دارد مانند کتان از الیاف موجود در ساقه گیاه گزنه هم در فرآیندی الیاف آن را قابل استفاده میکنند
برعکس پنبه گیاه گزنه را بدون استفاده از حشره کش میتوان بارور کرد ولی الیاف گیاه گزنه زبرتر از کتان است
در چند سال گذشته یک شرکت آلمانی به تهیه منسوجات از الیاف گیاه گزنه کرده است
و همچنین این گیاه را در قسمت تولید رنگ صنعت نساجی برای تولید رنگ زرد از ریشه و برای تولید رنگ سبز کم رنگ از برگ های آن استفاده میکنند.
نویسنده : عسل سوهانی
مطالب مرتبط :
6 خواص باورنکردنی از ازگیل برای بدن خود که نمیدانستید !!
میوه فیسالیس ، از آن چه میدانید ؟ از شرایط اقلیمی تا ویژگیهای مورفولوژیک