در ادامه به بررسی اخبار چرایی عدم توفیق پروژههای توسعه محور سیستان و بلوچستان میپردازیم:
سال هاست پروژه های توسعه محور در استان سیستان وبلوچستان اجرایی می شوند
اما بدون کمترین تاثیری در زندگی و معیشت مردم بومی این سرزمین و در همین راستا تسنیم در گفت وگو با یک کارشناس کارآفرینی فعال استان به تشریح علل این موضوع می پردازد.
بعد از پیروزی با شکوه انقلاب اسلامی در جنوب شرق کشور
و به خصوص در استان پهناور سیستان و بلوچستان اقدامات ارزشمندی جهت ایجاد اشتغال و توسعه این مناطق صورت گرفته
که البته بومیان از نبود مدیریت مناسب و عدم بکارگیری افراد بومی در این واحدها گله دارند
و موضوع مهم پرداختن به چرایی موفق نبودن اینگونه برنامه های توسعه محور است.
در این زمینه خبرنگار تسنیم در حوزه مکران سراغ یک کارشناس توسعه کسب و کار که چند سالی است در سیستان و بلوچستان به همراهی تیم خود شروع به کار کرده اند، رفته؛ وحید فرهودی، مدت پنج سال به صورت مداوم در این استان کار کرده و با تلاش ها و مطالعات شبانه روزی موفق شده نه تنها طرح ها و پروژه های زیادی را در سیستان و بلوچستان راه اندازی کند، بلکه حالا به یک سری نکات ارزشمند در مورد نقاط ضعف و قوت طرح های توسعه ای پیش از این، دولتی و غیردولتی، در این سرزمین رسیده که شنیدن آنها خالی از فایده و لطف نیست.
خرید و فروش محصولات کشاورزی در سروبان
قدم اول ما آموزش بود
این کارشناس کارآفرینی در ابتدای گفت وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت:
از سال ۹۶ برنامه ای را تحت عنوان توانمندسازی اشتغال و کارآفرینی زنان روستایی
و عشایری با الگوی LNSIE در ۱۱ شهرستان و ۳۴ روستا شروع کردیم،
این برنامه ها حول محور اشتغال و توسعه کارآفرینی کسب وکارهای زنان روستایی و عشایری بود،
پروژه با همکاری دفتر توسعه فعالیت های کشاورزی زنان روستایی و عشایری و مدیریت هماهنگی ترویج استان انجام شد
که طی اجرای این برنامه توانمندسازی، تعداد ۳۴ نفر از کارشناسان مروج جهاد کشاورزی استان،
تسهیل گران روستایی و مدیران صندوق های خرد مالی زنان روستایی،
تحت آموزش تربیت مربی کارآفرینی و تسهیل گری کسب وکار قرار گرفتند
و از طریق مربیان آموزش دیده، دوره های آموزشی در سطح روستاها برای ۸۰۰ بانوی روستایی در سه دوره مهارت های زندگی شغلی، مهارت های خلق ایده و مهارت های ایجاد و توسعه کسب وکار اجرا شد.
با توجه به اینکه هدف اصلی این پروژه تربیت تسهیل گران کسب وکارهای روستایی و انتقال دانش کسب وکار از طریق این تسهیل گران به بدنه روستا و در نهایت ایجاد و توسعه کسب وکارهای زنان روستایی بود، در سال سوم اجرای برنامه، به لطف خدا و حمایت های بی دریغ سازمان جهاد کشاورزی استان، موفق به ایجاد ۲۰۲ کسب وکار جدید با ظرفیت اشتغال ۲۶۸ نفر از زنان روستایی و توسعه ۱۰۳ کسب وکار شدیم
که این برنامه در استان سه ساله بوده و سال اول آموزش ها را در سطح روستاها پوشش می داد
و در سال دوم روند مشاوره ها و جذب منابع را داشتیم
و در سال سوم کمک، حمایت و هدایت برای ایجاد یا توسعه کسب وکارها در برنامه درنظر گرفته شده بود.
وی افزود:
اکثر کسب وکارها بر اساس ظرفیت های منطقه ای با نگاه به نیاز بازار های محلی، استانی و ملی ایجاد یا توسعه یافته اند
و کسب وکارها عمدتا صنایع دستی، صنایع تبدیلی محصولات زراعی و باغی و چند طرح نوآورانه
و همینطور اولین مرکز پرورش عقرب و کارگاه سم گیری در استان در شهرستان زابل از دستاوردهای این برنامه است،
در کنار حمایت های سازمان جهاد کشاورزی بخصوص مدیریت هماهنگی و ترویج جهاد استان،
صندوق کارآفرینی امید استان نیز همکاری خوبی با پروژه داشت
و ضمن تامین منابع مالی و تسهیلاتی برای کسب وکارهای ایجادی،
طرح روستای بدون بیکار را نیز برای یکی از روستاهای استان که در برنامه ظرفیت سازی شده بود، تصویب و اجرایی کرد.
این کارآفرین اظهار داشت:
این استان ظرفیت ها و پتانسیل های زیادی برای فعالیت های کارآفرینانه دارا است
و گردشگری دریایی، گردشگری کشاورزی، ظرفیت های اکوتوریسمی بالا،
پتانسیل های کشاورزی، شیلاتی و صنعتی و همینطور ظرفیت های دامی در استان در کنار پتانسیل بالای منابع انسانی متخصص قابل توجه است،
بکارگیری ظرفیت های استان می تواند تحول عظیمی در توسعه اقتصادی منطقه ای داشته باشد
درحالیکه منطقه به منطقه در استان، ظرفیت های متفاوت و جذابی وجود دارد
اما لازمه هر فرایند توسعه ای در ابتدا ارزیابی، ظرفیت سنجی، تدوین استراتژی بر اساس آن پتانسیل ها
و در نهایت جلب و جذب حمایت ها برای استفاده بهینه از ظرفیت هایی است
که در چند دهه گذشته استفاده از این ظرفیت ها با نگاه توسعه ای و رشد فراگیر کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
در برنامه توانمندسازی زنان روستایی و عشایری در استان سیستان وبلوچستان، سعی بر این شد که
ظرفیت های منطقه ای شناسایی و ضمن تلاش برای ارتقا توانمندی های بانوان روستایی،
کسب وکارهایی بر اساس نیاز بازار با محصولاتی دارای قیمت رقابتی ایجاد شوند
که بتوانند بر اساس قدرت خرید جامعه محصولات خود را وارد بازار کنند، کمک به توسعه محلی و حمایت از فعالیت های اقتصادی یک اقدام فرابخشی است و مطمئنا اگر حمایت های نهادهای دولتی و غیردولتی فعال در منطقه نباشد،
نباید انتظار توسعه و رشد فراگیر را داشته باشیم؛ ما این همت و علاقه برای پیشرفت و آبادانی در استان سیستان وبلوچستان احساس می کنیم.
فرهودی با اشاره به اینکه که در چند سال گذشته هماهنگی های لازم بین نهادی برای تسریع فرایند های توسعه اقتصادی بیشتر در این استان دیده می شود، افزود:
جهت دهی و ترسیم نقشه راه توسعه کسب وکارها بخصوص در کسب وکارهای خرد روستایی،
به نظرم در منطقه باید با جدیت پیگیری شود،
توجه به ظرفیت های هر منطقه و تکمیل زنجیره ارزش، برای کسب وکارها از اقدامات بسیار حیاتی است
که می تواند ضمن ایجاد توسعه پایدار در منطقه، تحول عظیمی در نقش پر رنگ کسب وکارهای خرد در افزایش نرخ تولید ناخالص داخلی استان داشته باشند.
این کارآفرین در پایان با آرزوی بهترین ایام در سال جدید
برای تمام هم وطنان کشورمان و بخصوص هموطنان غیور و عزیز استان زیبا و پهناور سیستان وبلوچستان به مردم بلوچ گفت:
حدود پنج سال است که در میان مر دم بسیار فهیم بلوچ زندگی همراه با کار هدفمند داشتیم،
همواره محبت های این مردم عزیز، قوت قلبی برای حرکت رو به رشد بوده و خواهد بود
اما قبول کنیم همانطور که اشاره کردم بی اعتمادی ایجاد شده به هر گونه فعالیت توسعه محور از طرف جامعه محلی تا حدودی شرایط را برای مجموعه هایی مانند شرکت زاگرس که علاقمند به فعالیت در منطقه است تا حدودی سخت کرده
و این بی اعتمادی هم به احتمال زیاد ناشی از عدم موفقیت خیلی از طرحهای توسعه ای
و نمود نداشتن تغییرات در معیشت و شرایط اقتصادی بومیان این قسمت از سرزمین مان است.
این کارآفرین پرکار و خستگی ناپذیر از آغاز اقدامات خود و تیمش در منطقه سواحل مکران نیز اینگونه توضیح داد:
از اواسط سال ۹۸ پروژه ای تحت عنوان توان افزایی معیشتی جامعه بهره برداران با الگوی LNSIE در منطقه مکران شامل ۵ شهرستان استان سیستان وبلوچستان و ۴ شهرستان استان هرمزگان که در محدوده سواحل مکران و پس کرانه بودند اغاز شده است
و این برنامه با رویکرد تربیت تسهیل گران کسب وکارهای روستایی و ورود به روستاها،
جهت ایجاد فضای مناسب برای کسب وکارهای خرد عمدتا کشاورزی،
گردشگری و شیلاتی در حال اجرا است
که پیش بینی می شود در بیش از ۴۰ روستای سواحل مکران حوزه استان سیستان وبلوچستان این پروژه اجرایی شود
قبل از سال مشکلات سیل منطقه و بعد از آن محدودیت های ناشی از بحران کرونا باعث کندی فعالیت شده است
که امیدواریم به محض پایداری رو به بهبود وضعیت عمومی کشور،
فعالیت عملیاتی عمدتا از جنس آموزش مهارت های کسب وکار
و در ادامه فعالیت های حمایتی جهت ایجاد و توسعه کسب وکارهای روستایی را با سرعت بیشتری ادامه دهیم.
همچنین پروژه مکران با محوریت اشتغال و با همکاری دفتر آموزش بهره برداران و مشاغل کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی در منطقه در حال اجرا است
که به امید خدا در پروژه در حال اجرا در مکران،
چون استراتژی توسعه منطقه براساس نیازهای واقعی، ظرفیت های فیزیکی و محیطی با محوریت سرمایه ارزشمند منابع انسانی ساکن در منطقه وجود دارد، می توانیم تاثیر بسزایی را شاهد باشیم.