کاشت درخت پالونیا؛ سودای طلای سبز یا تهدیدی برای منابع طبیعی کشور؟

تهران- ایانا- تبلیغات گسترده پیرامون کاشت درخت پالونیا طی سال‌های اخیر، آن را در نگاه برخی به گزینه‌ای طلایی برای زراعت چوب بدل کرده است؛ اما بررسی‌های علمی، نظرات کارشناسان و هشدارهای نهادهای مسئول، نشان می‌دهد که کاشت این درخت – به‌ویژه در اقلیم‌های خارج از شمال کشور – نه‌تنها توجیه ندارد، بلکه می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیری برای منابع طبیعی، آب، خاک و اقتصاد کشاورزان به همراه داشته باشد.

هشدار کارشناسان درباره کاشت پالونیا در ایران: انگیزه‌های تجاری یا تهدید زیست‌محیطی؟

به گزارش خبرنگار ما، در حالی که برخی شرکت‌ها به تبلیغ گسترده کاشت درخت پالونیا با هدف تولید محصول کشاورزی و کسب سود مشغول‌اند، کارشناسان نسبت به پیامدهای زیست‌محیطی و اقتصادی این اقدام هشدار می‌دهند. درخت پالونیا، بومی شرق آسیا، با گونه‌های مختلف وارد ایران شده و در برخی مناطق کاشته شده است. با این حال، محسن کلاگری، رئیس بخش تحقیقات صنوبر و درختان سریع‌الرشد مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تأکید می‌کند که کاشت این درخت تنها در مناطق شمالی کشور و با محدودیت‌هایی قابل بررسی است.

مخالفت با کشت گسترده پالونیا

کلاگری با اشاره به نامناسب بودن گونه تومنتوزا برای اقلیم ایران و محدودیت رشد گونه فورتونی به مناطق پرباران مانند گیلان، هشدار می‌دهد که در مناطق خشک‌تر، این درخت مستعد حمله آفات چوب‌خوار است. این امر می‌تواند به منابع طبیعی آسیب جدی وارد کند. اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت نیز گونه پالونیا تومنتوزا را به عنوان یک گونه مهاجم طبقه‌بندی کرده است.

بازار محدود و چوب کم‌کیفیت

یکی دیگر از دلایل مخالفت با گسترش کاشت پالونیا، بازار فروش چوب آن در ایران است. چوب پالونیا به دلیل سبکی و کم‌استحکامی، در صنایع چوب و کاغذ ایران کاربرد چندانی ندارد. کلاگری با انتقاد از تبلیغات گسترده کاشت پالونیا به عنوان زراعت چوب، این تبلیغات را ناشی از انگیزه‌های تجاری شرکت‌های تولید و فروش نهال می‌داند. او تأکید می‌کند که صادرات چوب خام در ایران ممنوع است و هرگونه تبلیغ در این زمینه گمراه‌کننده است.

ممنوعیت کاشت پالونیا در مناطق تحت مدیریت محیط زیست

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست نیز تأکید می‌کند که کاشت پالونیا در مناطق تحت مدیریت سازمان و حتی مستثنیات، همچنان ممنوع و قابل پیگیری قانونی است. به گفته او، بدون سیاست‌گذاری دقیق و نظارت مؤثر، این گونه می‌تواند به تهدیدی زیست‌محیطی بدل شود.

عدم توصیه سازمان منابع طبیعی برای کاشت پالونیا

سید هاشم موسوی‌نژاد، رئیس مرکز جنگل‌های خارج از شمال کشور، نیز اعلام کرده که سازمان منابع طبیعی هیچ توصیه‌ای برای کاشت پالونیا در قالب طرح‌های ملی و مردمی ندارد. او تأکید می‌کند که مرجع نهایی برای تصمیم‌گیری در این زمینه موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع است.

موضع رسمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع

موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور در نامه‌ای رسمی به سازمان حفظ نباتات در سال ۱۴۰۱، موضع خود را صریحاً اعلام کرده و بر ممنوعیت کاشت گونه تومنتوزا و عدم توصیه به کاشت گونه فورتونی خارج از مناطق شمالی تأکید داشته است. این موسسه همچنین واگذاری زمین دولتی برای کاشت این درخت را غیرمجاز اعلام کرده است.

بنابراین، با توجه به هشدارهای کارشناسان و ممنوعیت‌های قانونی، به نظر می‌رسد کاشت گسترده درخت پالونیا در ایران با چالش‌های جدی مواجه است و نیازمند بررسی‌های دقیق‌تر و سیاست‌گذاری‌های مناسب است.