حمل‌ونقل پایین و تقاضای بالا باعث شده صادرات میوه و تره بار به عراق یکی از بهترین فرصت‌های اقتصادی برای کشاورزان و بازرگانان ایرانی باشد. در این مقاله به بررسی شرایط، قوانین، مزایا و چالش‌های صادرات این محصولات به عراق می‌پردازیم
بازار اینترنتی عراق در سال‌های اخیر رشد قابل‌توجهی داشته و تبدیل به کانالی مهم برای تامین‌کنندگان کشاورزی و صادرکنندگان ایرانی شده است؛ فروش آنلاین میوه، سبزیجات و فرآورده‌های کشاورزی از طریق پلتفرم‌ها و بازارچه‌های الکترونیک عراقی موجب تسهیل صادرات عراق و دسترسی مستقیم تولیدکننده به خریداران شده است. این پلتفرم‌ها به ویژه برای محصولات فصلی که نیاز به عرضه سریع دارند، فرصت مطلوبی ایجاد می‌کنند و می‌توانند زمان رسیدن محصول به بازار عراق را کاهش دهند
بازار اینترنتی عراق به صادرکنندگان امکان می‌دهد که برند و کیفیت محصولات خود را به‌صورت تصویری و محتوایی معرفی کنند؛ این شفافیت باعث تقویت اعتماد خریدار و تسهیل فرآیندهای پرداخت و لجستیک می‌شود و در نتیجه رونق صادرات عراق را تسریع می‌کند. وجود شبکه توزیع داخلی و شرکت‌های لجستیکی محلی در عراق، همراه با پلتفرم‌های فروش آنلاین، می‌تواند هزینه‌ها و زمان حمل را کاهش دهد و صادرات عراق را رقابتی‌تر کن.
بازار اینترنتی عراق برای صادرات عراق با موانعی روبه‌رو است؛ نوسانات ارزی، قوانین متغیر وارداتی، و نیاز به تطبیق با استانداردهای بهداشتی عراق می‌تواند موفقیت فروش آنلاین را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین زیرساخت‌های پرداخت و دسترسی منظم به خدمات سردخانه و ترابری در برخی مناطق عراق هنوز محدود است که مدیریت زنجیره سرد را برای صادرات عراق پیچیده می‌سازد.
برای صادرکنندگان ایرانی که قصد فعالیت در بازار اینترنتی عراق و توسعه صادرات عراق را دارند، توصیه می‌شود ابتدا بازار هدف و سلیقه مصرف‌کننده عراقی را تحلیل کنند، کانال‌های توزیع محلی و شریک لجستیکی مطمئن تعیین نمایند، و مدارک بهداشتی و گواهی‌های مبدا را از پیش آماده کنند تا ریسک‌های صادرات عراق کاهش یابد. هم‌زمان سرمایه‌گذاری در بسته‌بندی مناسب، توضیحات عربی و انگلیسی در صفحات محصول و نمایش شواهد کیفیت می‌تواند نرخ تبدیل در بازار اینترنتی عراق را افزایش دهد و صادرات عراق را پایدارتر سازد.
بازار اینترنتی عراق بستری رو به رشد برای توسعه صادرات عراق است که با برنامه‌ریزی لجستیکی، تطبیق مقررات و تقویت حضور دیجیتال می‌توان از مزایای آن بهره برد؛ گزارش‌ها و مطالعات بازار نشان می‌دهند که حجم قابل‌توجهی از تجارت بین ایران و عراق به ویژه در بخش محصولات کشاورزی از مسیرهای مرزی و بازارهای الکترونیک انجام می‌پذیرد و این مسیر می‌تواند سهم صادرات عراق را برای صادرکنندگان ایرانی افزایش دهد.
بازار اینترنتی عراق بستری رو به رشد برای توسعه صادرات عراق است که با برنامه‌ریزی لجستیکی، تطبیق مقررات و تقویت حضور دیجیتال می‌توان از مزایای آن بهره برد؛ گزارش‌ها و مطالعات بازار نشان می‌دهند که حجم قابل‌توجهی از تجارت بین ایران و عراق به ویژه در بخش محصولات کشاورزی از مسیرهای مرزی و بازارهای الکترونیک انجام می‌پذیرد و این مسیر می‌تواند سهم صادرات عراق را برای صادرکنندگان ایرانی افزایش دهد.
در راستای توسعه زیرساخت‌های کشاورزی هوشمند و ارتقای زنجیره تأمین محصولات کشاورزی، مراسم انعقاد قرارداد همکاری سه‌جانبه با محوریت اجرای طرح «زنجیره تأمین کشاورزی قراردادی» در حاشیه سومین روز از برگزاری نمایشگاه تلکام، در غرفه همراه اول برگزار شد. این قرارداد با مشارکت همراه اول ، نماینده اتاق بین‌المللی اوراسیا […]
طرح جهش تولید در دیمزار طرح جهش تولید به عنوان یک طرح ملی برای افزایش تولید وغلات در ایران راه اندازی شد. همچنین ناظر و کارفرما این طرح شرکت توسعه گری پردیس است و وظیفه طراحی، پشتیبانی و توسعه سامانه دیمزار را بر عهده شرکت تلاشگران سرو پایدار(سروبان) میباشد . […]
معرفی سروبان برای کشاورزان و تامین کنندگان
بازار کشاورزی عراق در سال‌های اخیر تحت تأثیر ترکیبی از رشد تقاضا، نوسانات ارزی، و محدودیت‌های تولید داخلی قرار گرفته است؛ این عوامل به‌طور مستقیم روی سازوکار قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی در عراق اثر می‌گذارند و تعیین‌کننده رقابت‌پذیری کالای وارداتی از جمله صادرات عراق هستند. قیمت‌گذاری در عراق اغلب بر پایه عرضه و تقاضای فصلی، هزینه‌های لجستیک مرزی، تعرفه‌ها و عوارض گمرکی، و همچنین نوسان نرخ تبدیل دینار و دلار شکل می‌گیرد. برای صادرکنندگان ایرانی، فهم دقیق این مکانیزم کلید موفقیت در فرآیند صادرات عراق است.
قیمت نهایی کالا در بازار عراق از جمع چند مولفه حاصل می‌شود: قیمت پایه تولید در مبدأ، هزینه حمل‌ونقل و نگهداری سردزنجیره، هزینه‌های گمرکی و عوارض، هزینه‌های واسطه‌ای در بازار عراق، و ریسک‌های نرخ ارز که گاهی تا چند ده درصد نوسان دارد؛ به‌علاوه وضعیت دسترسی به زیرساخت پرداخت الکترونیک و توزیع محلی روی کشش قیمت تأثیر می‌گذارد. بازارهای محلی و پلتفرم‌های اینترنتی نیز می‌توانند با شفاف‌سازی قیمت و رقابت فروشندگان، حاشیه سود واسطه‌ها را کاهش دهند و به تعدیل قیمت‌ها کمک کنند.
بر پایه آمار تجاری و تحلیل تقاضا در عراق، محصولات پرحجم و با عمر نگهداری طولانی معمولاً از نظر قیمت رقابتی‌تر هستند و واردات آنها با هزینه کمتر و ریسک کمتر همراه است. مثال‌ها شامل: غلات و حبوبات، سیب‌زمینی، پیاز، و سردرآمدهای خشکبار عمده مانند برخی انواع انگور خشک هستند؛ این کالاها هم تقاضای ثابت دارند و هم حمل و نگهداری نسبتا آسانی دارند که هزینه تمام‌شده صادرات عراق را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، محصولاتی که ایران در آنها تولید مازاد و دسترسی به حمل زمینی سریع دارد (مثل پیاز و سیب‌زمینی) معمولاً قابلیت قیمت‌گذاری رقابتی در بازار عراق را دارند و از مزیت نزدیکی جغرافیایی بهره‌مند می‌شوند.
برخی محصولات به‌دلیل فاسدشدنی بودن، نیاز به زنجیره سرد، تقاضای فصلی یا کیفیت برتر، قیمت بالاتری در بازار عراق نشان می‌دهند؛ از جمله میوه‌های تابستانی تازه با عمر کوتاه (مانند طالبی و هندوانه در فصل‌های خارج از برداشت محلی)، مرکبات مرغوب با بسته‌بندی صادراتی، و میوه‌های صادراتی خاص مانند انار با کیفیت بالا که بازار تقاضای ویژه دارد. هزینه سردخانه، حمل سریع و بسته‌بندی مرغوب از عوامل اصلی افزایش قیمت این‌گونه کالاها در بازار عراق است؛ علاوه بر این، محدودیت‌های فصلی و برخی ممنوعیت‌های وارداتی موجب ایجاد شوک قیمتی می‌شود که روی صادرات عراق تأثیرگذار است.
برای تعیین قیمت رقابتی هنگام صادرات عراق، صادرکننده باید مراحل زیر را عملیاتی کند: محاسبه دقیق هزینه پایه محصول در ایران، افزودن هزینه بسته‌بندی صادراتی و گواهی‌ها، برآورد هزینه حمل دریایی یا زمینی و نگهداری سرد (در صورت نیاز)، تعیین عوارض و مالیات گمرکی مقصد، و گذاشتن حاشیه سود معقول با لحاظ نوسان ارزی. توصیه می‌شود از داده‌های آماری رسمی و گزارش‌های بین‌المللی برای برآورد هزینه‌ها استفاده شود و در صورتی که وارد بازار اینترنتی عراق می‌شوید، قیمت‌گذاری دینامیک (پویا) را بر اساس موجودی و فصل اعمال کنید تا رقابت‌پذیری صادرات عراق حفظ شود.
💬 قیمت‌گذاری صحیح در مسیر صادرات عراق نیازمند دانستن وضعیت عرضه و تقاضا در بازار مقصد، پیش‌بینی هزینه‌های لجستیکی، و مدیریت ریسک ارزی است؛ محصولاتی با ماندگاری بیشتر و هزینه نگهداری کمتر مانند سیب‌زمینی، پیاز و برخی غلات معمولاً قیمت مناسب‌تری در عراق دارند و برای صادرکنندگان ایرانی فرصت‌آفرین‌اند، در حالی که کالاهای فاسدشدنی با نیاز به سردزنجیره معمولاً با قیمت بالاتر و ریسک بیشتر همراه‌اند1. برای تصمیم‌گیری دقیق‌تر در قیمت‌گذاری صادرات عراق، استفاده از گزارش‌ها و پایش داده‌های رسمی مانند آمار تجاری وزارت امور اقتصادی و منابع بین‌المللی مثل FAO توصیه می‌شود.
بازار صادرات به عراق برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان کشاورزی ایران فرصت‌های بزرگی فراهم کرده است اما موفقیت پایدار در صادرات به عراق بدون انتخاب صحیح روش‌های پرداخت بین‌المللی، تضمین‌های مالی مناسب و مدیریت ریسک ارزی امکان‌پذیر نیست. در این فصل کتابی، سازوکارهای پرداخت، ابزارهای تضمینی، روش‌های کاهش ریسک نرخ ارز و راهکارهای عملی ویژه بخش کشاورزی را به‌صورتی کاربردی و قابل اجرا برای صادرکنندگان بررسی می‌کنیم تا صادرات به عراق را امن، رقابتی و سودآور نگه دارند.
کاربرد: زمانی که فروشنده می‌خواهد بخشی از سرمایه در گردش را تضمین کند یا خریدار قابل اعتماد نباشد.
مزایا برای صادرات به عراق: تأمین نقدینگی تولیدکننده، کاهش ریسک عدم پرداخت.
معایب: ممکن است خریدار عراقی مقاومت کند؛ نیاز به شرط‌بندی روی روابط بلندمدت.
کاربرد: رایج‌ترین روش پرداخت در تجارت منطقه‌ای.
مزایا برای صادرات به عراق: سرعت نسبتاً بالا، شفافیت ردیابی تراکنش.
معایب: نیازمند اعتماد دوطرفه؛ ریسک تغییر نرخ ارز بین زمان قرارداد و دریافت پول.
کاربرد: بهترین روش زمانی که طرفین می‌خواهند تضمین بانکی مبادله اسناد و پرداخت را داشته باشند.
انواع: قابل برگشت، تأییدشده، ناپذیرفتنی؛ اعتبار اسنادی تاییدشده برای صادرات به عراق ریسک دریافت را کاهش می‌دهد.
مزایا برای صادرات به عراق: تضمین پرداخت از بانک خریدار یا بانک طرف سوم؛ مناسب برای محموله‌های با ارزش بالاتر.
معایب: هزینه‌های بانکی و پیچیدگی تطابق اسناد؛ نیاز به تنظیم دقیق اسناد گمرکی و بهداشتی برای صادرات به عراق.
کاربرد: واسطه‌گری بانکی برای ارائه اسناد به خریدار تنها پس از پرداخت یا قبول برات.
مزایا برای صادرات به عراق: هزینه کمتر نسبت به L/C؛ مناسب زمانی که اعتماد نسبی وجود دارد.
معایب: تضمین کمتری نسبت به L/C؛ ریسک عدم پرداخت یا تاخیر در صادرات به عراق.
کاربرد: معمولاً برای خریداران معتبر و روابط بلندمدت استفاده می‌شود.
مزایا برای صادرات به عراق: جذاب برای خریدار عراقی؛ رقابتی کردن پیشنهاد قیمت.
معایب: بیشترین ریسک برای صادرکننده؛ نیازمند بیمه‌های اعتباری یا ضمانت‌های مالی برای صادرات به عراق.
کاربرد: تکمیل‌کننده روش‌های سنتی در برخی معاملات خصوصی و بازار اینترنتی عراق.
مزایا برای صادرات به عراق: سرعت و سهولت در تراکنش‌های کوچک‌تر.
معایب: قابلیت‌پذیری قانونی متغیر؛ ریسک تبدیل ارز و پذیرش در سیستم بانکی عراق.
اعتبار اسنادی تأییدشده Confirmed L/C
بهترین تضمین برای صادرات به عراق وقتی بانک صادرکننده ضعیف یا نامطمئن است؛ بانک تأییدکننده در کشور فروشنده تعهد پرداخت می‌دهد.
ضمانت‌نامه‌های بانکی Bank Guarantees و Performance Bonds
کاربرد: تضمین اجرای قرارداد یا بازگشت پیش‌پرداخت؛ در قراردادهای بزرگ صادرات به عراق متداول است.
کاربرد: قرار دادن وجوه در حساب ثالث تا تکمیل شرایط قراردادی؛ مناسب برای صادرات به عراق وقتی طرفین به هم اعتماد کامل ندارند.
بیمه اعتباری صادرات Export Credit Insurance
مزایا برای صادرات به عراق: پوشش ریسک عدم پرداخت ناشی از عوامل تجاری یا سیاسی؛ از طریق شرکت‌های بیمه صادراتی یا آژانس‌های تضمین صادرات قابل اخذ است.
قرارداد تامین مالی زنجیره تأمین Supply Chain Finance
کاربرد: تامین مالی تولیدکننده بر اساس سفارشات یا اسناد L/C؛ کاهش فشار نقدینگی در فرآیند صادرات به عراق.
شرط‌گذاری قراردادی Clause-BasedGuarantees
موارد کاربرد: درج شرایط ارزیابی کیفی، بازپس‌گیری کالا در صورت عدم تطابق یا ضمانت تعویض محموله؛ مهم برای محصولات کشاورزی صادرات به عراق که حساسیت کیفیتی بالایی دارند.
میتوانید به قیمت روز بازار دست پیدا کنید
تعیین ارز قرارداد و شاخص‌گذاری Currency Invoicing
توصیه: با توجه به نوسانات، تا حد امکان قراردادها را به ارزی تثبیت‌شده (دلار یا یورو) منعقد کنید یا بند تعیین‌کننده تبدیل به دینار عراق اضافه کنید تا ریسک صادرات به عراق کاهش یابد.
قراردادهای نقدی فوری Spot و تحویل ارزی مرحله‌ای
کاربرد: برای محموله‌های کوچک یا معاملات بازارگاهی عراق که نیاز به تسویه سریع دارد.
قراردادهای آتی Forward Contracts و معاملات سلف Forward Hedge
مزایا برای صادرات به عراق: امکان قفل کردن نرخ تبدیل برای تاریخ دریافت مورد انتظار؛ کاهش ریسک کاهش یا افزایش نامطلوب نرخ ارز.
کاربرد: خرید اختیار فروش یا خرید ارز برای محافظت در برابر نوسان شدید؛ مناسب برای صادرکنندگانی که مایل به پرداخت حق اختیار برای انعطاف‌پذیری هستند.
بخشش ارزی Natural Hedge و تطبیق جریان‌های درآمد و هزینه
توضیح: هماهنگ کردن دریافت‌ها و پرداخت‌های ارزی؛ اگر صادرکننده ورودی‌هایی به دلار دارد (مثلاً هزینه‌های وارداتی)، حساب‌سازی متقابل می‌تواند ریسک صادرات به عراق را کاهش دهد.
الزام به شاخص تعدیل قیمت Price Adjustment Clauses
توصیه قراردادی: درج بند تعدیل نرخ ارز در قرارداد فروش برای صادرات به عراق تا تغییرات شدید ارزی بین قرارداد و تحویل پوشش داده شود.
تنوع‌بخشی ارزی و چندارزی کردن حساب‌ها
توصیه: نگهداری حساب‌های ارزی متعدد و پذیرفتن پرداخت در دینار، دلار یا ریال تا امکان تبدیل و مدیریت نقدینگی برای صادرات به عراق فراهم شود.
بیمه نرخ ارز و محصولات Structured Products
ابزارهای پیشرفته: استفاده از محصولات بانکی یا بیمه‌ای که ترکیبی از پوشش قیمت کالا و نرخ ارز را فراهم می‌کنند، مخصوصاً برای محمولات ارزشمند یا قراردادهای بلندمدت صادرات به عراق.
1.تعیین سیاست ارزی شرکت: مشخص کنید قراردادها به چه ارز(هایی) منعقد می‌شوند و در چه شرایطی از ابزارهای مشتقه استفاده خواهد شد تا صادرات به عراق بر مبنای استراتژی پولی باشد.
2.انتخاب روش پرداخت مناسب بر اساس سطح اعتماد خریدار عراقی و ارزش معامله: L/C برای معاملات بزرگ، T/T یا D/P برای معاملات میان‌رده، Open Account در روابط بلندمدت با ریسک کم.
3.مذاکره درباره شرایط شفاف پرداخت و اسناد: تعیین دقیق اسناد موردنیاز برای ترخیص گمرکی و بانکی که پیرو آن پرداخت انجام می‌شود تا مشکلات اجرایی در صادرات به عراق کاهش یابد.
4.اخذ تضمین‌های متناسب: در قراردادهای بزرگ صادرات به عراق از ضمانت‌های بانکی، بیمه اعتباری و سازوکارهای اسکرو استفاده کنید.
5.هماهنگی با بانک و کارگزاری مالی: تنظیم L/C یا قراردادهای پوشش ارزی با بانک‌های آشنا به بازار عراق تا تسهیلات عملیاتی و مشاوره تخصصی دریافت شود.
6. مانیتورینگ روزانه نرخ ارز و نقدینگی: ایجاد هشدار برای نقاط بحرانی که قراردادهای آتی یا اعمال بند تعدیل قیمت در صادرات به عراق را فعال کند.
7. ثبت و مدیریت مستندات و صورت‌حساب‌ها: نگهداری کامل سوابق پرداخت، اسناد بانکی و بیمه‌ای برای حل اختلاف و مطالبه‌های بعدی در صادرات به عراق.
محصولات فاسدشدنی صادرات به عراق را با ترکیبی از L/C کوتاه‌مدت و پیش‌رزرو ظرفیت حمل بفروشید تا هم ریسک پرداخت و هم ریسک از دست رفتن محموله کاهش یابد.
برای معاملات تکراری با خریداران عراقی معتبر، ایجاد اعتبارات دائمی یا چارچوب اعتباری با بانک می‌تواند هزینه‌های بانکی را کاهش دهد و صادرات به عراق را تسریع کند.
استفاده از بیمه‌های اعتباری تجاری برای صادرات به عراق، به‌خصوص در بخش کشاورزی که مسائل فصلی و مخاطرات سیاسی یا پرداختی وجود دارد، بسیار توصیه می‌شود.
قراردادن بندهای کیفی و زمانی دقیق در قرارداد فروش صادرات به عراق (مثلاً زمان تحویل، دما و شرایط حمل) که در صورت عدم رعایت موجب اعمال جریمه یا کاهش قیمت می‌گردد؛ این بندها در کنار ضمانت‌های مالی ریسک را کاهش می‌دهد.
همکاری با صرافی‌ها و بانک‌های دارای تجربه در بازار عراق برای اجرای سریع حواله‌ها، تسهیل تبدیل دینار و مدیریت هزینه‌های انتقال ارزی در صادرات به عراق اهمیت دارد.
میتوانید به قیمت روز بازار دست پیدا کنید
ادامه مطلب
