صادرات به عراق از بازار ایران

جدول قیمت تمام شده نمونه برای صادرات به عراق

ردیف	مولفه هزینه	بها واحدی (ریال)	مقدار برای سیب (1 تن)	هزینه سیب (ریال)	مقدار برای پیاز (1.5 تن)	هزینه پیاز (ریال)
1	قیمت خرید محصول در مبدأ	—	3,000,000 (یک تن)	3,000,000	2,000,000 ×1.5	3,000,000
2	بسته‌بندی صادراتی و لیبل	—	سهم هر تن	300,000	سهم هر پالت	400,000
3	سردخانه و نگهداری تا بارگیری	—	سهم هر تن	200,000	سهم پالت	300,000
4	کرایه کامیون تا مرز	—	سهم هر تن	250,000	سهم پالت	375,000
5	هزینه کارگزاری و تشریفات گمرکی ایران	—	سهم هر تن	150,000	سهم پالت	200,000
6	بیمه بار	—	سهم هر تن	50,000	سهم پالت	75,000
7	عوارض و هزینه‌های مرزی در عراق (تقریبی)	—	سهم هر تن	400,000	سهم پالت	600,000
8	حمل داخلی و توزیع در عراق (سهم واردکننده)	—	سهم هر تن	350,000	سهم پالت	525,000
9	هزینه‌های اداری، گواهی‌ها و آزمایش‌ها	—	سهم هر تن	130,000	سهم پالت	200,000
10	جمع هزینه‌های عملیاتی (تا این مرحله)	—	—	5,030,000	—	5,675,000
11	حاشیه سود و ریسک ارزی (فرضی 10–12%)	—	درصدی از جمع	473,000 (≈9.4%)	درصدی از جمع	681,000 (≈12%)
12	قیمت تمام‌شده نهایی برای فروش	—	—	5,503,000	—	6,356,000

میتوانید به قیمت روز بازار دست پیدا کنید

مدارک و لیست صادرات به عراق

در این فصل مدارک ضروری، فرم‌های نمونه و چک‌لیست‌های کاربردی برای صادرات به عراق در بخش کشاورزی به‌صورت کتابی و منظم ارائه می‌شود تا صادرکنندگان ایرانی بتوانند فرآیند صادرات به عراق را با کمترین ریسک اداری و بیشترین سرعت اجرایی انجام دهند.

اسناد پایه‌ای و الزامی برای صادرات به عراق

کارت بازرگانی

برای ثبت سفارش و صدور اسناد تجاری مورد نیاز است.

فاکتور تجاری (Commercial Invoice)

با جزئیات محصول، تعداد، وزن خالص و ناخالص، قیمت واحد و قیمت کل باید همراه محموله باشد.

گواهی مبدا (Certificate of Origin)

برای تعیین مزایا یا معافیت‌های تعرفه‌ای و جلوگیری از برگشت کالا ضروری است.

لیست بسته‌بندی (Packing List)

شامل نوع بسته، تعداد در هر بسته، ابعاد و وزن هر بسته برای ترخیص گمرکی لازم است.

اسناد حمل (Bill of Lading / CMR / Waybill)

بسته به مسیر حمل زمینی یا ترکیبی باید آماده و ثبت شود.

چک‌لیست بهداشتی و مدارک کنترل کیفیت برای محصولات کشاورزی

بهداشت نباتی (Phytosanitary Certificate)

صادرشده توسط سازمان حفظ نباتات یا مرجع ذی‌ صلاح مبدا برای محصولات باغی و سبزیجات جهت تأیید عدم آلودگی یا آفت لازم است.

گواهی سلامت باقیمانده سموم (Pesticide Residue Report)

برای محصولاتی که استانداردهای باقی‌مانده سموم در مقصد حساس است، باید توسط آزمایشگاه‌های مورد تائید ارائه شود.

گواهی بهداشت برای محصولات فرآوری‌شده (Health Certificate / Sanitary Certificate)

برای محصولات آماده مصرف یا کنسروی باید صادر گردد.

گزارش بازرسی پیش‌بارگیری (Pre-shipment Inspection Report)

در صورت نیاز خریدار یا مقصد باید از شرکت‌های بازرسی بین‌المللی تهیه شود تا فرآیند پذیرش در عراق تسهیل شود.

فرم‌ها و نمونه‌ پر شده برای صادرات به عراق (الگوها و توضیحات)

1. فرم Commercial Invoice

شامل سطرهای: نام و آدرس فرستنده، نام و آدرس گیرنده، شماره سفارش، توضیح کالا، کد تعرفه، مقدار، واحد، قیمت واحد، ارزش کل، شرایط تحویل و امضاء صادرکننده.

2. Packing List

که هر بسته را با شماره بسته، نوع بسته، ابعاد، وزن خالص و ناخالص و محتوای داخلی مشخص می‌کند برای تسهیل بازرسی گمرکی در مبدا و مقصد الزامی است.

3. Phytosanitary Certificate

که نام گیاه یا محصول، محل تولید، تاریخ برداشت، نتیجه آزمون‌های نمونه‌برداری و امضاء مسئول ذی‌صلاح را درج می‌کند برای پذیرش در گمرک‌های عراق ضروری است.

4. CMR / Waybill

برای حمل زمینی با جزئیات راننده، وسیله نقلیه و مسیر حرکت که در ترخیص مرزی مطرح خواهد شد باید تکمیل گردد.

روند اداری و گمرکی هنگام ورود به مرزهای ایران و عراق

پیش از حرکت محموله، ثبت اطلاعات در سامانه‌های گمرکی و هماهنگی با کارگزار ترخیص ضروری است تا زمان توقف در مرز کاهش یابد.

بررسی تطابق اسناد فنی و بهداشتی با الزامات واردات عراق و ارائه مدارک به مأموران گمرک مرزی باعث کاهش احتمال برگشت کالا می‌شود.

در برخی مواقع نیاز به بازرسی فیزیکی در محل مرز وجود دارد؛ داشتن Packing List دقیق و امکان باز کردن بسته‌ها برای بازرسی موجب تسریع پروسه خواهد شد.

چک‌لیست عملیاتی صادرکننده پیش از بارگیری برای صادرات به عراق

1.تأیید سفارش و قرارداد با خریدار عراقی و حصول اطمینان از شرایط تحویل و پرداخت.

2.اخذ و آماده‌سازی گواهی‌های بهداشتی و آزمایش‌های مورد نیاز بر اساس محصول و مقصد.

3.تکمیل Commercial Invoice و Packing List و آماده‌سازی گواهی مبدا.

4.رزرو حمل‌ونقل (کامیون یخچال‌دار در صورت نیاز) و هماهنگی با شرکت لجستیکی برای ورود به مرز معین.

5.هماهنگی با کارگزار گمرکی برای تشریفات خروج و ارسال پیش‌اطلاعات محموله جهت تسریع در پذیرش مرزنکات تکمیلی حقوقی، قراردادی و توصیه‌های کاربردی برای صادرات به عراق

تقویم فصلی عرضه و بهترین زمان ارسال برای محصول کشاورزی به عراق

بازار هدف برای صادرات به عراق نیازمند درک دقیق تقویم فصلی عرضه محصولات کشاورزی ایران است؛ زمان‌بندی درست برداشت، بسته‌بندی و حمل‌ونقل، تعیین‌کننده هزینه‌ها و موفقیت فرآیند صادرات به عراق می‌باشد و برنامه‌ریزی نادرست می‌تواند منجر به افزایش خسارت، کاهش قیمت فروش و از دست رفتن بازار گردد.

کلیات و اصول حاکم بر تقویم فصلی برای صادرات به عراق

در تدوین تقویم فصلی برای صادرات به عراق باید چند اصل عملیاتی رعایت شود: تعیین فصل برداشت و پنجره زمانی مطلوب برای حمل‌ونقل، تطبیق زمان صادرات با تقاضای بازار عراق و جشنواره‌ها یا تعطیلات محلی، پیش‌رزرو ظرفیت حمل زمینی و سردخانه متناسب با فصل برداشت، و هماهنگی با خریدار عراقی برای پذیرش محموله در زمان ورود؛ رعایت این اصول روند صادرات به عراق را قابل پیش‌بینی‌تر و کم‌ریسک‌تر می‌سازد.

تقویم فصلی پیشنهادی برای محصولات کلیدی و بهترین زمان ارسال جهت صادرات به عراق

سیب: برداشت اصلی در مناطق سردسیری از اواخر تابستان تا پاییز است؛ بهترین زمان ارسال برای به این کشور از اوایل شهریور تا آبان است تا محصول در بازار عراق در اوج تازگی قرار گیرد.

مرکبات (پرتقال، نارنگی): فصل برداشت از پاییز تا زمستان است؛ برای صادرات به عراق ارسال از آبان تا اسفند توصیه می‌شود تا با اوج تقاضای مرکبات در عراق هم‌زمان گردد.

انار: برداشت در فصل پاییز انجام می‌شود؛ پنجره مناسب از مهر تا آذر است، به‌ویژه برای بازارهایی که انار با کیفیت ایرانی خواهان دارد.

انگور و کشمش: برداشت انگور تابستانی و اوایل پاییز است؛ ارسال سریع جهت صادرات به عراق و یا فرآوری به کشمش برای کاهش ریسک فساد و افزایش عمر نگهداری پیشنهاد می‌شود.

هندوانه و طالبی: میوه‌های تابستانی با دوره برداشت کوتاه؛ بهترین زمان صادرات به عراق هم‌زمان با فصل تابستان و اوج تقاضای گرمسیری در عراق است.

پیاز و سیب‌زمینی: محصولات با ماندگاری بالا که پس از برداشت (پاییز) با برنامه‌ریزی ذخیره و ارسال مرحله‌ای، قیمت‌گذاری مناسب برای صادرات به عراق را ممکن می‌سازند.

گوجه‌فرنگی، خیار، کاهو و سبزی‌های برگی: محصولات فاسدشدنی که برای ارسال نیازمند زنجیره سرد قوی و ارسال در اوج فصل برداشت (بهار و تابستان بسته به منطقه) هستند.

سبزی‌های معطر (جعفری، گشنیز، نعناع): بیشترین تقاضا در بازار عراق در طول سال وجود دارد اما ارسال عمده در فصول معتدل با بسته‌بندی تازه و خنک توصیه می‌شود.

توصیه‌های عملیاتی نهایی برای برنامه‌ریزی فصل‌بندی صادرات به عراق

برای افزایش موفقیت صادرات به عراق، صادرکننده باید تقویم فصلی را با برنامه حمل‌ونقل، ظرفیت سردخانه و تعهدات قراردادی خریدار هماهنگ کند؛ اجرای آزمایش‌های باقیمانده سموم قبل از صدور گواهی‌ها، پیش‌رزرو کامیون‌های یخچال‌دار در فصول اوج، و استفاده از بسته‌بندی‌ای که تحمل شرایط اقلیم ایم کشور را دارد، از ضروریات است. همچنین مانیتورینگ قیمت‌های محلی عراق و انعطاف در زمان‌بندی عرضه می‌تواند به بهبود قیمت فروش و تداوم بازار برای صادرات به عراق کمک شایانی نماید.

منابع منتخب برای تدوین این تقویم فصلی و توصیه‌ها شامل گزارش‌ها و فهرست‌های فصلی منتشرشده در رسانه‌ها و منابع تخصصی داخلی درباره بازار و وارادات به عراق بوده که روندهای فصلی عرضه محصولات کشاورزی و الگوهای تقاضای بازار عراق را منعکس می‌کنند.

قوانین و شرایط صادرات به عراق

1. استانداردهای بهداشتی و سلامت : میوه‌ها باید از نظر بهداشتی و سلامت مورد تایید وزارت بهداشت عراق باشند. این تأییدیه‌ها معمولاً توسط شرکت‌های بازرسی بین‌المللی مانند SGS یا BV صادر می‌شوند و برای ارسال الزامی میباشد.

2.بسته‌بندی و برچسب‌گذاری بسته‌بندی میوه‌ها باید مناسب، مقاوم و بهداشتی باشد تا از آسیب دیدن آن‌ها در طول حمل‌ونقل جلوگیری شود. همچنین، درج برچسب به زبان‌های عربی و انگلیسی با اطلاعاتی راجع به محصول واجب است.

3. محدودیت‌های ارگانیک و سموم کشاورزی عراق استانداردهای خاصی برای باقی‌مانده سموم و مواد شیمیایی روی میوه‌ها دارد بعضی میوه‌ها باید گواهی سلامت سموم داشته باشند.

4. گواهی مبدا و فاکتور رسمی بدون گواهی مبدا، کالا ممکن است برگشت خورده یا مالیات بیشتری بخورد

فاکتور صادرات باید با جزئیات محصول و قیمت واقعی باشد.

5. برخی محدودیت‌ها بر اساس فصل بعضی محصولات فصلی رو اجازه وارداتشون نیست یا عوارض بالاتری دارند

محصولات پر طرفدار در بازار عراق

صادرات میوه و تره‌بار به عراق یکی از مهم‌ترین فرصت‌های اقتصادی برای ایران محسوب می‌شود. شناخت محصولات پرطرفدار در بازار عراق می‌تواند به صادرکنندگان کمک کند تا تصمیمات بهتری برای تجارت خود بگیرند و سود بیشتری کسب کنند.

میوه‌های پرطرفدار ‼

1. سیب   

سیب‌های ایرانی، چه سرخ و چه زرد، در بازار عراق بسیار محبوب هستند. این میوه به دلیل کیفیت بالا و طعم مطلوب، مورد توجه مصرف‌کنندگان عراقی قرار دارد و صادرات آن در طول سال پررونق است.

2.  پرتقال و نارنگی

انواع پرتقال و نارنگی جنوب ایران از میوه‌های پرطرفدار هستند. این میوه‌ها نه تنها تازه مصرف می‌شوند بلکه برای تهیه آب‌میوه و فرآورده‌های دیگر هم استفاده دارند.

3. هندوانه و خربزه

در فصل تابستان، هندوانه و خربزه ایرانی یکی از محبوب‌ترین میوه‌ها در بازار عراق است. صادرات این میوه‌ها در فصل مناسب می‌تواند سود قابل توجهی به همراه داشته باشد.

4. انار

انار ایرانی به ویژه در شهرهای جنوبی عراق طرفداران زیادی دارد. کیفیت و طعم ممتاز انار ایرانی باعث شده که این محصول به یکی از کالاهای اصلی  تبدیل شود.

5. انگور

انگور تازه و خشک شده ایرانی نیز در بازار عراق بسیار پرطرفدار است. صادرات انگور به دلیل مصرف بالای این محصول در عراق، همواره پررونق است.

6.  طالبی و ملون

این میوه‌ها در فصل تابستان بیشترین تقاضا را دارند و صادرکنندگان می‌توانند با عرضه به موقع از فرصت‌های بازار های عراق بهره‌مند شوند.

تره‌بار پرطرفدار ‼

1. پیاز

پیاز یکی از محصولات پرمصرف در عراق است. این محصول به دلیل نگهداری آسان و مصرف روزانه بالا، همیشه تقاضای زیادی دارد و برای ارسال یک گزینه مناسب میباشد.

2.  گوجه‌فرنگی

گوجه‌فرنگی تازه و فرآوری شده ایرانی مورد استقبال بازار عراق است. این محصول به دلیل مصرف روزانه و کاربرد در انواع غذاها، همیشه مورد نیاز است.

3.  سیب‌زمینی

سیب‌زمینی ایرانی به دلیل نیاز دائمی بازار و قابلیت نگهداری طولانی، یکی از تره‌بارهای مهم محسوب می‌شود.

4.  خیار و کاهو

مصرف روزانه و تازه بودن این سبزیجات باعث شده کهارسال آنها سودآور باشد.

5.  سبزیجات تازه

جعفری، گشنیز، نعناع و دیگر سبزیجات تازه نیز از محصولات پرمصرف و مورد نیاز بازار عراق هستند و صادرات آن‌ها در حجم مناسب، می‌تواند تجارت موفقی ایجاد کند

نکته مهم:

 موفقیت در صادرات میوه و تره‌بار به عراق، تنها به کیفیت محصول محدود نمی‌شود. بسته‌بندی مناسب، رعایت شرایط بهداشتی و انتخاب زمان عرضه متناسب با فصل، تاثیر زیادی در جلب رضایت مشتریان عراقی و سودآوری صادرات دارد..

چالش ها ومشکلات صادرات

صادرات میوه و تره‌بار به عراق فرصتی عالی برای افزایش سود و توسعه تجارت ایران فراهم می‌کند، اما این مسیر بدون چالش نیست. صادرکنندگان برای موفقیت در بازار عراق باید با مشکلات احتمالی آشنا باشند و راهکارهایی برای مدیریت آن‌ها داشته باشند.

۱. نوسانات ارزی

یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در صادرات، نوسانات نرخ ارز است. تغییرات ناگهانی نرخ دلار و دینار عراق می‌تواند بر قیمت تمام‌شده محصولات و سود صادرکننده تأثیر مستقیم بگذارد. برای مدیریت این ریسک، برنامه‌ریزی مالی دقیق، هماهنگی با بانک‌ها و پیش‌بینی هزینه‌های ارزی ضروری است.

۲. مسائل گمرکی و اداری

مراحل گمرکی طولانی و پیچیده، مشکلات زیادی برای صادرکنندگان ایجاد می‌کند. ارائه مدارک ناقص یا عدم آشنایی با قوانین گمرکی عراق می‌تواند باعث تأخیر در ترخیص کالا، برگشت محصولات یا حتی پرداخت جریمه شود. صادرکنندگان باید مدارک کامل شامل گواهی بهداشت، گواهی مبدا و فاکتور تجاری دقیق ارائه کنند و با قوانین به‌روز گمرک عراق آشنا باشند.

۳. رقابت با کشورهای دیگر

بازار عراق محدود به صادرات ایرانی نیست و صادرکنندگان با رقبای منطقه‌ای مانند ترکیه، عربستان و اردن روبه‌رو هستند. این رقابت نه تنها بر قیمت بلکه بر کیفیت، بسته‌بندی و زمان عرضه محصولات نیز تأثیر می‌گذارد. برای موفقیت در بازار، صادرکنندگان باید محصولاتی با کیفیت بالا و بسته‌بندی مناسب ارائه کنند و بازار را به‌خوبی بشناسند.

۴. محدودیت‌های فصلی و قانونی

برخی محصولات کشاورزی در عراق در ماه‌های مشخصی اجازه واردات ندارند یا مشمول عوارض و محدودیت‌های ویژه می‌شوند. صادرکنندگان باید از این محدودیت‌ها مطلع باشند و زمان‌بندی صادرات خود را با شرایط قانونی و فصلی عراق هماهنگ کنند تا از ضرر و زیان جلوگیری شود.

۵. مسائل حمل‌ونقل و نگهداری محصول

میوه و تره‌بار جزو کالاهای فاسدشدنی هستند و نیاز به حمل‌ونقل سریع، بسته‌بندی مقاوم و شرایط مناسب نگهداری دارند. خرابی بسته‌بندی، تأخیر در حمل یا شرایط نامناسب نگهداری می‌تواند باعث از بین رفتن محصول و خسارت مالی شدید شود. استفاده از سردخانه‌های مناسب و انتخاب شرکت‌های حمل معتبر از ضروریات است.

به طور کلی:

💬 موفقیت در صادرات میوه و تره‌بار به عراق تنها به کیفیت محصول محدود نمی‌شود. صادرکنندگان با شناخت چالش‌ها و مشکلات، رعایت قوانین و استانداردها، بسته‌بندی مناسب، برنامه‌ریزی دقیق مالی و زمان‌بندی صادرات، می‌توانند ریسک‌ها را کاهش دهند و تجارت پرسودی داشته باشند

ادامه مطلب