پرورش ماهی خاویار
خواص گوجه فرنگی برای پوست ، درمانی شگفت‌انگیز، دارای مواد مغذی برای مراقبت زیبایی
ژانویه 27, 2020
خواص گیاه رزماری
فوریه 8, 2020آوازه شهرت پرورش ماهی خاویار نه به جهت تولید گوشت بلکه از نظر ماده‌ای اختصاصی بنام خاویارمی‌باشد. خاویار در واقع تخمک گونه‌ای از ماهیان خاص بنام تاس ماهیان است این ماده از جهت غذایی دارای ارزشی فوق‌العاده بالایی می‌باشد به همین دلیل از آن تحت عنوان مروارید سیاه یاد می‌کنند پرورش ماهی خاویار ماده ارزشمند با طعم و خواص ویژه خود در سرتاسر جهان توانسته طرفداران زیادی را به سمت سوی خود بکشاند همچنین غذایی که از آن طبخ می‌گردد در اکثر رستوران‌ها با قیمت گزافی به فروش می‌رسد ما در این مقاله قصد توضیح درباره خاویار را نداریم چون قبلا همچین مقاله ای درون سایت قرار دادیم.
پیشنهاد میشود مطالعه کنید: خاویار طلایی
هدف از پرورش ماهی خاویار از نظر اقتصادی چیست؟
ارزشمندترین فرآورده تولیدی پرورش ماهی خاویار می‌باشد خاویار در واقع تخمک‌های بارور نشده خانواده تاس ماهیان است و حدود هفت تا دوازده سال طول می‌کشد که آن را استحصال نمود علت معروف بودن خاویار به دلیل خواص گران‌بهای آن است که این خواص شامل وجود اسید چرب بالای امگا سه، پروتئین، آهن، سلنیوم، کلسیم، ید، فسفر، انواع ویتامین‌های گروه بی ( ریبوفلاوین، نیاسین، پیریدوکسین و اسید فولیک) ویتامین آ،ایی، دی و... می‌باشد.
در درمان طیف گسترده‌ای از امراض از جمله بیماری‌های قلبی عروقی، التهاب مفاصل، آلزایمر، کم‌خونی، تقویت سیستم ایمنی بدن، افسردگی و بیماری‌های عصبی به کار می‌رود به دلیل همین خواص ارزشمند خاویار به مروارید سیاه معروف گردیده است و باید به پرورش ماهی خاویار پرداخت.
چرا در پرورش ماهی خاویار گوشت آن اهمیت دارد؟
گوشت ماهی خاویار گرچه از نظر پرورشی بعد از خاویار در درجه دوم اهمیت قرار دارد اما از نظر غذایی به دلیل داشتن میزان پروتئین و ویتامین آ بالا و کلسترول پایین باارزش‌تر از گوشت ماهیانی همانند سالمون و تیلاپیا است. و درواقع چنین می‌توان گفت که انتخاب آن به‌عنوان یک خوراک سالم جهت کاهش وزن بهترین گزینه است.
استفاده در صنعت چرم
پس از پرورش ماهی خاویار از پوست به‌دست‌آمده از ماهی خاویار در صنایع چرم‌سازی جهت تولید کفش، کیف و....استفاده میشود. چرم حاصل از پوست ماهی در عین ظرافت از دوام بالایی برخوردار است همچنین از غضروف‌های به‌دست‌آمده از این آبزی برای مصارفی همانند داروهای پزشکی و چسب سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پرورش ماهی خاویار را در کدام مناطق ایران انجام میدهند؟
در عصر حاضر ایران مهم‌ترین مرکز تولید خاویار در جهان است که در این سال‌ها کشورهایی مانند چین، فرانسه و آمریکا توانسته‌اند تا حدودی نبض بازار مصرف جهانی را در دست بگیرند و به رقبای جدی برای ایران تبدیل شوند در داخل کشور هم گرچه ماهی خاویار به‌طور اختصاصی در شهرهای شمالی پرورش داده میشود اما در سایر استان‌های کشور همانند استان قم، فارس، مرکزی، کرمانشاه، قزوین و آذربایجان غربی نیز این آبزی گران‌بها پرورش داده میشود.
روش اول برای پرورش ماهی خاویار
استخر پرورش ماهی خاویار: ماهی خاویار را می‌توان در سیستم‌های متراکم، نیمه متراکم، گسترده و مداربسته پرورش داد. که می‌توان برای این کار از استخر خاکی، بتنی و فایبرگلاس بهره برد. تمام روش‌های فوق متراکم، نیمه متراکم، گسترده و مداربسته را می‌توان در استخرهای بتنی و یا فایبرگلاس پیاده نمود. اما در استخرهای خاکی به دلیل گستردگی و فضای بیشتر می‌توان روش‌های گسترده و نیمه متراکم را اجرا کرد.
ابعاد استخر پرورش ماهی خاویار
ابعاد استخر پرورش ماهی خاویار بر اساس نوع سیستمی که در آن به کار گرفته میشود متفاوت است به‌عنوان‌مثال ابعاد استخر به شیوه متراکم پانزده کیلوگرم در هر مترمربع در مقایسه با نیمه متراکم و گسترده بسیار کمتر است در یک استخر بزرگ به ابعاد ده در ده و با یک استخر کوچک با ابعاد سه درسه می‌توان یک‌تن ماهی خاویار برداشت نمود.
امروزه برای پرورش ماهیان خاویاری بیشتر از استخرهای فایبرگلاس استفاده می‌کنند. و به دلیل اندازه‌های مختلف این حوضچه حتی می‌توان پرورش ماهی خاویار در منزل را نیز اجرا نمود. از مهم‌ترین مزایای این حوضچه‌ها می‌توان به سطوح صاف که مانع از خراشیدگی ماهی میشود و همچنین محدود بودن سطح آن‌ها و در نتیجه مدیریت آسان‌تر ، اشاره نمود.
بعد از انتخاب استخر و نوع بستر مورد استفاده با توجه به تراکم استخری بایستی اقدام به آبگیری آن نمود. برای آبگیری می‌توان از منابع آب چشمه، چاه، قنات، رودخانه و دریا بهره برد.
روش دوم برای پرورش ماهی خاویار
استفاده از بچه ماهی برای پرورش ماهی خاویار درون استخربرای این کار می‌توان به دور روش اقدام نمود
روش اول
پرورش لارو: در این روش می‌توان بعد از هچ شدن تخم‌ها لارو را تا رسیدن به مرحله بچه ماهی نورس نگهداری نمود. که برای این مرحله می‌توان از حوضچه‌های فایبرگلاس با ابعاد پنج در هفت در هفت با ظرفیت دوازده هزار قطعه استفاده نمود سپس بعد از رسیدن بچه ماهی نورس به بچه ماهی سه گرمی می‌توان آن‌ها را به حوضچه‌های دیگر منتقل کرد.
روش دوم
یا می‌توان برای پرورش ماهی خاویار مستقیماً بچه ماهی که دارای وزن سه گرم هستند را از مراکز پرورشی خریداری نمود. معمولاً قیمت بچه ماهی خاویار بر اساس خاویار و گوشت گونه آن تعیین میشود. به‌عنوان‌مثال بچه ماهی گونه فیل‌ماهی به دلیل کیفیت بالای خاویار و گوشت آن در بازار به مبلغ بیشتری به فروش می‌رسد.
فراهم نمودن شرایط لازم برای پرورش ماهی خاویار در استخر
بهترین دما برای پرورش ماهی خاویار دمای نوزده الی بیست و پنج درجه سانتی‌گراد‌است که بالا و یا پایین شدن دما تأثیر بسزایی در رشد این آبزی دارد به‌عنوان‌مثال در دمای کمتر از شش و یا بیشتر از سی درجه سانتی‌گراد مرحله تغذیه متوقف میشود و در واقع رشد این‌گونه از ماهیان هم متوقف می‌گردد در حوضچه‌هایی که جریان آب و اکسيژن زیاد است می‌توان از آب گرم استفاده نمود ولی باید سعی نمود که دمای آب از سی و پنج درجه سانتی‌گراد بالا نرود در استخرهای خاکی بایستی هر چهار و پنج روز آب داخل حوضچه تعویض گردد و دما در آن نباید بیشتر از بیست و هشت درجه سانتی‌گراد شود.
میزان شوری آب پرورش ماهی خاویار ده گرم در هر لیتر است. اگرچه آن‌ها قادرند میزان بالاتری از این مقدار را هم تحمل کنند بهترین میزان اسیدیته آب، خنثی و تا حدودی بازی است که به‌طورمعمول بین هفت تا پنج ممیز هشت در نظر گرفته میشود میزان اکسیژن آب حداقل شش میلی‌گرم و میزان گاز کربنیک حداکثر پنج میلی‌گرم در لیتر است.
برای ضدعفونی استخر برای پرورش ماهی خاویار می‌توان در هر هکتار دو تن آهک به کاربرد میزان رویش گیاه در کف استخر نباید زیاد باشد و سالانه باید گیاهان اضافی را از کف استخر برداشت نمود به دلیل تجمع بچه ماهی‌ها در کف استخر نباید استخر را زیاد آبگیری نمود و ...
فراهم نمودن غذا برای پرورش ماهی خاویار
تمام گونه‌های تاس ماهیان گوشت‌خوار هستند. و آن‌ها قادرند که از انواع زئوپلانکتون ها، موجودات کف زی، نرم‌تنان، سخت‌پوستان و انواع ماهی تغذیه کنند. خوراکی که در جیره غذایی ماهیان پرورشی خاویاری استفاده می‌گردد باید تأمین‌کننده پروتئین و انرژی در تمام مراحل زندگی آن‌ها باشد.
در تکثیر مصنوعی این آبزی از اقلام خوراکی مانند پودر ماهی، پودر خون، پودر گوشت، آرد گندم، آرد ذرت، مخمر، انواع ویتامین، چربی و... در جیره غذایی آن‌ها به کار برده میشود که به‌صورت پالت شده از کارخانه‌های خوراک آبزیان می‌توان تهیه نمود.
پرورش ماهی خاویار از لحاظ اقتصادی
گرچه برای دستیابی به خاویار و گوشت، پرورش ماهی خاویار امری زمان‌بر ( بین هفت تا دوازده سال و یا حتی بیشتر) و بسیار پرهزینه است و خواستار سرمایه‌گذاری کلان در این بخش می‌باشد اما بااین‌حال به دلیل بازار مصرف بسیار خوب و گران‌قیمت بودن فراورده‌های باارزش آن، سبب گردیده که پرورش این آبزی از هر نظر با توجیه اقتصادی قابل قبولی مواجه گردد. همین دلایل گفته شده خود مزید انگیزشی کافی برای پرورش ماهی خاویار است که علاوه بر اشتغال‌زایی پایدار می‌توان با صادر نمودن گوشت و خاویار ارزآوری و بهره‌وری بسیار مناسبی را برای کشور به ارمغان آورد.
نویسنده: حسین احمدی